سیدعبدالوهاب بن سیدمهدی موسوی اصفهانیسیدعبدالوهاب بن سیدمهدی موسوی اصفهانی، از روزنامه‌نگاران و آزادیخواهان مشروطیت در اصفهان بوده است. ۱ - معرفی اجمالیمیرزا عبدالوهاب ملقب به «معین‌العلماء» فرزند سیّدمهدی نحوی بن سیّدمحمّدحسن مجتهد اصفهانی بن سیّدمحمّدتقی مستجاب الدّعوه بن سیّدمحمّدسعید بن سیّدمحمّدصادق بن سیّدابوالقاسم بن سیّدمحمّدباقر بن میر محمّدصادق موسوی اصفهانی، از روزنامه‌نگاران فاضل و آزادیخواهان صدر مشروطیت در اصفهان بوده است. او در سال ۱۲۸۴ق در اصفهان متولّد شده و در این شهر تحصیل کرد. در اصفهان از دوستان سیّدجمال‌الدّین واعظ بود و تحت تاثیر افکار آزادیخواهانه او قرار داشت. ۲ - حمایت از نهضت مشروطهدر سال ۱۳۲۰ق به تهران رفت. در سال ۱۳۲۲ق انجمن مخفی به نام «مجمع آزادیخواهان» را در تهران تشکیل داد. به هنگام تحصّن علماء در امامزاده عبدالعظیم شهرری، او در ایجاد ارتباط مردم و علماء و روشنگری در اهداف نهضت نقش مهمی داشت. پس از پیروزی نهضت و صدور فرمان مشروطیت و برگزاری انتخابات مجلس شورای ملّی، در انتخابات اصفهان مشکلاتی به وجود آمد که معین‌العلماء به اصفهان آمده و آن مشکلات را رفع نمود. ۳ - انتشار روزنامهاو در سال ۱۳۲۵ق در تهران روزنامه «نیّر اعظم» را منتشر ساخت که هفته‌ای دو شماره منتشر می‌شد و در آن مقالات بسیاری در دفاع از مشروطیّت و مخالفت با استبداد و دخالت بیگانگان در ایران درج می‌گردید. ۴ - حبس و تبعیداو پس از اینکه مقاله‌ای در انتقاد به قرارداد ۱۹۰۷م بین روسیه و انگلستان در «نیّر اعظم» به چاپ رساند و شاه را به حمایت از روس‌ها متهم کرد، روزنامه‌اش توقیف و خود به یک سال حبس محکوم شد. اما با پادرمیانی بزرگان به عتبات عالیات تبعید شد. امّا پس از مدّت کوتاهی به ایران بازگشت. پس از آنکه محمّدعلی شاه مجلس را به توپ بست و به تعقیب و دستگیری و قتل آزادیخواهان اقدام کرد، معین‌العلماء به سفارت عثمانی پناه برد و نامه‌هایی به علمای اصفهان نوشت و آنان را به حمایت از مشروطه‌خواهان فراخواند. پس از آنکه محمّدعلی شاه شکست خورد و مشروطه‌خواهان تهران را فتح کردند، او دستگیر و زندانی شد و کمی بعد آزاد شده و عتبات عالیات رفت ولی بعد از بازگشت به ایران فعالیّت‌های سیاسی را رها کرد. [۱]
صدرهاشمی، محمد، تاریخ جراید و مجلاّت ایران، ج۴، ص۳۲۵-۳۲۷.
[۲]
عقیلی، سیداحمد، نگرشی بر مطبوعات اصفهان، ص۱۹۶-۲۰۰.
۵ - ریاست بر عدلیهمعینالعلماء، پس از تاسیس عدلیّه، وارد خدمات دولتی شده و مدّت‌ها ریاست عدلیه مازندران، زنجان و گیلان و سپس قضاوت در محاکم عدلیه فارس و ریاست عدلیه آباده و گلپایگان را داشت. ۶ - وفاتاو در آخرین سال عمر به عدلیه اصفهان منتقل شده و در شب جمعه ۶ رمضان ۱۳۵۸ق (مطابق ۲۷ مهر ۱۳۱۸ش) در اصفهان وفات یافته و در تکیه سادات مهدوی در تخت فولاد جنب مزار پدران خود مدفون شد. [۳]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۱۰۳.
[۴]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان ج۱، ص۴۹۰.
[۵]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۲۰۷.
۷ - پانویس
۸ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۴۰۹. رده‌های این صفحه : رجال سیاسی عصر قاجار | روزنامه نگاران اصفهانی سده چهاردهم(قمری) | روزنامه نگاران ایرانی سده چهاردهم (قمری) | سادات اصفهان سده چهاردهم(قمری) | مدفونان در تخت فولاد | نویسندگان سیاسی اهل ایران
|